ISIFED Heyeti Romanya gezisi kapsaminda Romanya Ekonomi Bakanligi Yatirim Subesini ziyaret etti. Heyetimize ülke ticaret ve sanayi hakkinda genis bir sunum yapan Ekonomi Bakanligi yetkilileri, yurtdisindan gelecek yatirimcilara verdikleri destekler konusunda da ayrintili bilgiler aktardi.
ISIFED Heyeti Romanya gezisi kapsaminda Romanya Ekonomi Bakanligi Yatirim Subesini ziyaret etti.
Ekonomi bakanligini ziyaret eden ISIFED heyetinde ISIFED Baskani Muammer Ömeroglu, ISIFED Yönetim Kurulu Üyesi ve ESIDER Baskani Fevzi Torolsan, ISIFED Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kurtman, SANDER Baskani ve ISIFED Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kocasakal, ESIDER Yönetim Kurulu Üyeleri, Soyyigit Grup A.S.’den Temel Soyyigit, Savli Gida Firmasindan Turgut Savli, Santana Tekstil firmasindan Sedat Çelik, Adres Patent firmasindan Av. Ali Yüksel, Archled Aydinlatma firmasindan Murat Selvitop hazir bulundu. Görüsmeye Ticaret Atesemiz Mükerrem Aksoy da eslik etti.
Romanyali yetkililer heyetimizi oldukça sicak karsiladi. Heyetimize ülke ticaret ve sanayi hakkinda genis bir sunum yapan Ekonomi Bakanligi yetkilileri, yurtdisindan gelecek yatirimcilara verdikleri destekler konusunda da ayrintili bilgiler aktardi.
Bakanlik yetkililerinden aldigimiz bilgiler özetle söyle:
Türkiye’nin büyük ticari ortaklarindan olan Romanya, son yillarda giderek artan Türk yatirimlarina sahne oluyor. Bugün yaklasik 7 bin Türk firmasinin aktif olarak faaliyet gösterdigi Romanya’daki girisimlerin toplam tutari 6 milyar dolara ulasti. Topraklarinin dörtte biri ormanlik olan ve dogal zenginliklerinin basinda kerestelik orman ürünleri gelen ülkede, 45 milyon dolarlik potansiyel pazar makine ihracati için Türk firmalarini bekliyor.
Ülkenin son yillarda sanayilesme konusunda attigi adimlar, yabanci yatirimciya yönelik sagladigi kolayliklar ve Avrupa Birligi tam üyesi olmasi ile Avrupa’nin cazip ülkelerinden birine dönüstü. Dogu Avrupa’nin en hizli büyüyen ikinci ekonomisine sahip olan Romanya, uluslararasi yatirimcilarin da her geçen yil umutlarini artiyor. 19.7 milyonluk nüfusu ile Avrupa’nin Polonya’nin ardindan Orta ve Dogu Avrupa’nin en büyük ikinci pazari durumunda.
Ülkede kayit disi ekonominin büyük olmasi, vergi sistemine düsük oranda katki saglayabilen kirsal nüfusun yüksek olmasi, vergilerin düzenli olarak toplanamamasi gibi sorunlardan dolayi vergi gelirleri yeterli düzeye ulasamiyor. Bu nedenle egitim, saglik, refah, altyapi ve güvenlik harcamalari yeterince gerçeklestirilemiyor. Romanya ihracatinin yüzde 70’inden fazlasini AB’ye gerçeklestiriyor. Bu da Euro Bölgesi’nde yasanmakta olan krizin Romanya’nin makroekonomik degerleri üzerindeki etkisinin önümüzdeki dönemde de devam etmesi ihtimalini artiriyor. Ülkenin Euro Bölgesi ile kurmus oldugu siki ticari ve mali baglar, ekonomisini bu bölgedeki gelismelere karsi riskli hale getiriyor.
Romanya’nin ekonomik büyümesine iliskin önemli öngörüler var. 2014 yilinda yüzde 2,8 oraninda büyüyen ülkenin, 2016-2019 döneminde ortalama büyüme oraninin yüzde 3,7 olmasi öngörülüyor. Romanya’nin AB fonlarindan faydalanma miktarinin da önümüzdeki dönemde diger yillara göre daha fazla olmasi bekleniyor. Bu durumun ülke ekonomisinde olumlu bir etki yaratacagi tahmin ediliyor. 2014-2020 yillari arasinda Romanya’nin kullanabilecegi fon miktarinin 22 milyar Euro düzeyinde olmasi bekleniyor.
Romanya’da 7 bin civarinda Türk firmasi aktif olarak faaliyet gösteriyor. Romanya’daki sistem degisikliginden sonra küçük yatirimlarla Romen piyasasina giren Türk girisimciler, daha sonra hizmet ve imalat alaninda yatirimlara yönelseler de son dönemde daha büyük ölçekli yatirimlar yapmaya basladi. Önemli transit yollari üzerinde bulunmasi, egitimli isgücü, gelismis altyapisi ile yatirimcilar için cazip bir ülke olan Romanya’da Türk sermayeli yatirimci sayisi sürekli artiyor. Romanya’daki Türk yatirimlarinin degeri üçüncü ülkeler üzerinden gelenlerle beraber toplam 6 milyar dolara ulasti.
Çogu KOBI statüsünde olan Türk firmalari; toptan ve perakende ticaret, imalat ve hizmet iskollarini kapsayan genis bir yatirim araliginda faal durumdalar. Türk sermayeli firmalarin Romanya’da öne çiktigi sektörlerin basinda özellikle bankacilik, insaat, menkul kiymetler, gida isleme ve üretimi, plastik maddeler üretimi, ambalaj sanayi, elektrikli malzeme üretimi, restoran isletmeciligi, nakliye, turizm geliyor. Romanya’da ayrica çok sayida subesi bulunan iki Türk bankasi (Credit Europe ve Garanti Bankasi) var.
Öte yandan, dünyada birçok projeye imza atan Türk müteahhitler de Romanya’da oldukça etkin. T.C. Disisleri Bakanligi bilgilerine göre Romanya’da faaliyet gösteren yaklasik 90 Türk müteahhitlik firmasi bugüne kadar 6.2 milyar dolar tutarinda proje üstlenmis bulunuyor. Yine T.C. Disisleri Bakanligi’na göre ülkemizde 135 Romen firmasinin yatirim miktari ise yaklasik 26 milyon dolar.
Bakanlik yetkililerinin verdigi bilgilere göre 2017’de büyüme hizinin yükselecegi düsünülüyor. Ülkede 600 bin ögrenci yüz üniversitede egitim görüyor. Ögrencilerin yüzde 90’i Ingilizce, yüzde 26’si Fransizca, yüzde 12’si Ispanyolca konusabiliyor. Avrupa’nin en düsük asgari ücreti (270 Euro) geçerli ülkede. Internette Avrupa’nin en hizlisi.
Sunabileceginiz bir proje varsa Romen Devleti yatirimcinin yaninda. Gida sektöründe KDV % 9, %16 gelir vergisi var. Yatiriminizi alana kadar % 0 vergilendiriliyorsunuz. % 39 maas üzerinden SSK ödeniyor. Yetkililer Avrupa’nin ne ucuz enerjisinin kendilerinde oldugunu söylüyor. AR-GE alanlarinda is yapiyorsaniz çalistirdiginiz personelin SSK bedelini ödemiyorsunuz. Endüstri bölgelerinde, sanayi bölgelerinde topragin bir binanin senelik vergisi yok. Iki tip destekten bahsediliyor. Üç yüz milyon Euro üzerinde bir yatirim düsünürseniz; devlet size bu yatarim bedelinizi geri veriyor.